مدیریت خونریزی لثه در خانه + دندانپزشکی (روش های ساده و دم دست)
خونریزی لثه یکی از مشکلات شایع مرتبط با دهان است که می تواند هر فردی را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه این مشکل ممکن است در نگاه اول به نظر بی اهمیت برسد، اما در صورت مزمن بودن می تواند نشان دهنده بیماری های لثه ای مانند ژنژیویت و پریودنتیت باشد که در صورت عدم درمان به موقع، می تواند به از دست دادن دندان ها منجر شود. در این مقاله، به بررسی علل شایع خونریزی لثه و روش های درمان خانگی و دندانپزشکی آن خواهیم پرداخت.
علت خونریزی لثه چیست؟
به طور کلی علل زیر می توانند باعث بروز درجات مختلفی از خونریزی باقت لثه شوند:
- التهاب لثه: یا ژنژویت که ناشی از تجمع پلاک های باکتریایی بر روی دندان ها و لثه ها می باشد. این پلاک ها باعث تحریک و التهاب لثه ها شده و منجر به خونریزی می شوند.
- پریودنتیت: اگر التهاب لثه درمان نشود، ممکن است به پریودنتیت تبدیل شود. این در واقع یک بیماری پیشرفته تر و نسبتا خطرناک تر است. در این حالت، لثه ها و استخوان های حمایت کننده دندان ها آسیب می بینند و همین مساله منجر به خونریزی لثه به صورت شدید و حتی از دست دادن دندان ها می شود.
- مسواک زدن و نخ دندان نادرست: استفاده از مسواک های سخت یا نخ دندان به روش نادرست می تواند به لثه ها آسیب رسانده و باعث تحریک شود.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، قاعدگی یا یائسگی می تواند لثه ها را حساس تر کرده و احتمال خونریزی لثه را افزایش دهد.
- کمبود ویتامین ها: کمبود ویتامین های C و K می تواند به ضعف لثه ها و مشکلات دیگر مثل خون ریزی منجر شود.
- مصرف برخی داروها: داروهای رقیق کننده خون و برخی داروهای ضد التهابی می توانند باعث افزایش خونریزی شوند.
- سیگار کشید: نسیگار کشیدن می تواند باعث التهاب لثه ها و افزایش احتمال خونریزی در آن ها شود.
- بیماری های سیستمیک: بیماری هایی مانند دیابت و اختلالات خونی می توانند باعث خونریزی شوند.
روش های درمان خانگی خونریزی لثه چیست؟
اگر لثه های شما به صورت بسیار جزئی و تحت تاثیر عمل شناخته شده (مثل بد مسواک زدن) خونریزی کنند نباید نگران باشید زیرا این مساله خودش بهبود میابد. خونریزی های جزئی و غیرجدی را می توان با روش های خانگی مدیریت کرد و یا حتی اگر دسترسی سریع به دندانپزشک وجود نداشت می توان با این روش ها وضعیت را کنترل کرد:
مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم
رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن (حداقل دو بار در روز) و استفاده از نخ دندان می تواند به کاهش تجمع پلاک ها و پیشگیری از خونریزی لثه ها کمک کند. استفاده از خمیر دندان های حاوی فلوراید نیز می تواند به تقویت دندان ها و لثه ها کمک کند.
همچنین نخ دندان کشیدن به روش صحیح نیز باید انجام شود تا از آسیب به لثه ها جلوگیری شود. مسواک زدن منظم نه تنها پلاک ها را از بین می برد، بلکه با تحریک لثه ها، جریان خون را در آنها بهبود می بخشد و به ترمیم بافت های آسیب دیده کمک می کند.
استفاده از دهان شویه های ضد باکتری (از روش های خانگی درمان خونریزی لثه)
استفاده از دهان شویه های حاوی کلرهگزیدین یا فلوراید می تواند به کاهش باکتری های دهان و التهاب لثه ها کمک کند. این دهان شویه ها با ایجاد یک لایه محافظ روی لثه ها، به کاهش خونریزی و التهاب کمک می کنند. استفاده منظم از دهان شویه های ضد باکتری نه تنها به بهبود وضعیت لثه ها کمک می کند، بلکه از تجمع پلاک های باکتریایی جدید نیز جلوگیری می کند. دهان شویه های طبیعی مانند عصاره چای سبز یا آلوئه ورا نیز می توانند مؤثر باشند.
شستشوی دهان با آب نمک (ساده ترین روش درمانی)
شستشوی دهان با محلول آب نمک گرم می تواند به کاهش التهاب و خونریزی لثه ها کمک کند. در واقع آب نمک به عنوان یک ضد عفونی کننده طبیعی عمل کرده و باکتری های مضر را کاهش می دهد. همچنین استفاده روزانه از آب نمک می تواند به تمیزی دهان و کاهش التهاب لثه ها کمک کند. این روش ساده و موثر نه تنها هزینه ای ندارد، بلکه به راحتی در خانه قابل انجام است و می تواند بخشی از روتین روزانه بهداشت دهان و دندان باشد.
استفاده از کمپرس سرد
قرار دادن کمپرس سرد بر روی لثه های متورم و خونریزی دهنده می تواند به کاهش التهاب و خونریزی کمک کند. کمپرس سرد باعث منقبض شدن عروق خونی شده و جریان خون را کاهش می دهد. این روش می تواند به سرعت التهاب و درد را کاهش دهد و به لثه ها فرصتی برای بهبود بدهد. استفاده از کمپرس سرد به مدت 15 تا 20 دقیقه در روز می تواند به کاهش خونریزی لثه و بهبود علائم کمک کند و راحتی بیشتری برای فرد فراهم خواهد کرد.
افزایش مصرف ویتامین C
مصرف میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی و فلفل دلمه ای می تواند به تقویت لثه ها و کاهش خونریزی آنها کمک کند. مکمل های ویتامین C نیز می توانند مفید باشند. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، به ترمیم بافت های آسیب دیده و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. با افزایش مصرف این ویتامین، لثه ها قوی تر شده و مقاومت بیشتری در برابر عفونت ها و التهاب ها پیدا می کنند.
روش های درمان دندانپزشکی خونریزی لثه
بهترین روش برای مدیریت و درمان خونریزی لثه مراجعه به دندانپزشک است. بسته به علت خونریزی و شدت آن، دندانپزشکان ممکن است روش های درمانی زیر را در پیش بگیرند:
جرمگیری دندان ها (پروفیلاکسی)
مراجعه به دندانپزشک برای جرمگیری و حذف پلاک ها و جرم های دندانی می تواند به کاهش التهاب و خونریزی لثه ها کمک کند. این درمان ها باید به صورت منظم انجام شوند تا بهداشت دهان و دندان حفظ شود. دندانپزشک با استفاده از ابزارهای ویژه، پلاک های سخت و جرم هایی که با مسواک زدن معمولی از بین نمی روند را پاکسازی می کند. این فرایند نه تنها به بهبود وضعیت لثه ها کمک می کند، بلکه از بروز مشکلات جدی تر دهان و دندان نیز جلوگیری می کند.
درمان ژنژیویت و پریودنتیت
در موارد پیشرفته تر، دندانپزشک ممکن است به درمان های تخصصی مانند جرم گیری عمیق و روت پلنینگ نیاز داشته باشد تا التهاب و عفونت لثه ها را کاهش دهد. این روش ها به پاکسازی عمقی زیر لثه ها و کاهش باکتری های مضر کمک می کنند. جرم گیری عمیق شامل پاکسازی پلاک ها و جرم های زیر خط لثه است که با روش های معمولی است که به این راحتی ها قابل دسترسی نیستند. روت پلنینپ نیز سطح ریشه دندان ها را تمیز کرده و صیقل می دهد تا از تجمع پلاک ها و باکتری ها جلوگیری کند.
آنتی بیوتیک درمانی
در موارد عفونت شدید که با خونریزی لثه ها همراه است، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک های خوراکی یا موضعی را تجویز کند تا باکتری های مضر را کاهش دهد. مصرف دقیق آنتی بیوتیک ها طبق دستور دندانپزشک ضروری است. آنتی بیوتیک ها با کشتن یا متوقف کردن رشد باکتری ها، به کاهش عفونت و التهاب کمک می کنند. این داروها باید به مدت تجویز شده مصرف شوند تا اطمینان حاصل شود که عفونت به طور کامل درمان شده است و از بازگشت آن جلوگیری می شود.
جراحی های لثه
در موارد پیشرفته تر بیماری های لثه، ممکن است نیاز به جراحی لثه باشد تا بافت های آسیب دیده ترمیم شده و سلامت لثه ها بازگردد. جراحی های لثه ممکن است شامل روش هایی مانند فلپ جراحی و پیوند لثه باشند. فلپ جراحی شامل بلند کردن لثه ها برای دسترسی به ریشه های دندان و تمیز کردن عمقی آنها است. پیوند لثه نیز برای بازسازی بافت های از دست رفته لثه استفاده می شود و به بهبود حمایت از دندان ها کمک می کند. همه روش ها جراحی در نهایت مشکل خونریزی لثه را بهبود می دهند.
استفاده از لیزر
درمان با لیزر یکی از روش های نوین برای کاهش التهاب و عفونت لثه ها است. لیزر با از بین بردن باکتری ها و بافت های آسیب دیده، به بهبود سریع تر لثه ها کمک می کند. این روش کم تهاجمی و موثر است و معمولاً با درد و ناراحتی کمتری نسبت به روش های سنتی همراه است. لیزر درمانی می تواند به کاهش التهاب، بهبود جریان خون و تسریع فرایند بهبودی کمک کند.
جمعبندی کنیم؟
خونریزی لثه می تواند نشانه ای از مشکلات جدی دهان و دندان باشد و نباید نادیده گرفته شود. با رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از روش های خانگی و مراجعه به دندانپزشک برای درمان های حرفه ای، می توان از خونریزی لثه پیشگیری و آن را درمان کرد. توجه به علل خونریزی و اقدام به موقع برای درمان، به حفظ سلامت لثه ها و جلوگیری از مشکلات جدی تر کمک می کند.
