درد دندان عقل: دلایل، علائم و راه‌های درمان سریع و مؤثر

دندان عقل به عنوان یکی از دندان های آسیاب سوم، معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی شروع به بیرون آمدن می کند. این دندان ها به دلیل قرارگیری در انتهای فک، ممکن است مشکلاتی ایجاد کنند (به ویژه اگر فضای کافی برای رشد آن ها وجود نداشته باشد). درددندان عقل معمولاً به دلیل فشار یا گیر کردن دندان در لثه و استخوان فک رخ می دهد. برخی افراد ممکن است تجربه ای بدون درد داشته باشند، اما در بیشتر موارد، این دندان ها با عوارضی مانند التهاب، درد و حتی عفونت همراه می شوند.

علت درد دندان عقل چیست؟

دلیل اصلی درد دندان عقل، نبود فضای کافی برای رشد آن در فک است. زمانی که دندان عقل به درستی نمی تواند از لثه بیرون بیاید، به لثه یا دندان های دیگر فشار می آورد و باعث درد می شود. همچنین، ممکن است دندان عقل به صورت نهفته در فک باقی بماند یا به صورت ناقص بیرون بیاید که این حالت ها می توانند عوارض جدی تری مانند التهاب، تورم و حتی عفونت ایجاد کنند. در چنین شرایطی، مراجعه به دندانپزشک برای ارزیابی و تصمیم گیری در مورد خارج کردن دندان بسیار مهم است.

علائم و نشانه های درد دندان عقل چه هستند؟

+ درد در ناحیه فک و دهان

درد دندان عقل معمولاً در ناحیه فک، پشت دهان یا لثه های اطراف آن احساس می شود. این درد ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد و گاهی به گوش، گردن و حتی سر نیز منتقل شود. زمانی که درد شدیدتر می شود، معمولاً با خوردن، جویدن یا باز و بسته کردن دهان بیشتر احساس می شود. در برخی موارد، درد به قدری شدید است که باعث اختلال در انجام کارهای روزمره می شود و نیاز به مداخله پزشکی پیدا می کند.

+ التهاب و تورم لثه

یکی دیگر از علائم شایع درد دندان عقل، التهاب و تورم در ناحیه لثه است. این التهاب می تواند ناشی از فشار دندان عقل بر لثه یا به دلیل عفونت های باکتریایی باشد که در ناحیه رشد دندان ایجاد می شود. در این حالت، لثه ها قرمز، متورم و حتی حساس به لمس می شوند. تورم لثه می تواند باعث محدود شدن حرکت فک و دشواری در باز کردن دهان شود و نیاز به درمان فوری دارد تا از تشدید عفونت جلوگیری شود.

+ دشواری در باز کردن دهان

در برخی موارد، زمانی که دندان عقل به طور کامل یا ناقص بیرون نمی آید و باعث التهاب می شود، فرد ممکن است با مشکل در باز کردن دهان مواجه شود. این مشکل معمولاً به دلیل التهاب و تورم لثه و فک است که حرکت طبیعی فک را محدود می کند. این وضعیت می تواند ناراحت کننده و حتی دردناک باشد (به ویژه هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن). اگر این وضعیت بیش از چند روز ادامه پیدا کند، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا بررسی های لازم انجام شود.

راه های مدیریت و درمان درد دندان عقل چیست؟

+ استفاده از داروهای مسکن

یکی از رایج ترین راه های مدیریت درد دندان عقل استفاده از داروهای مسکن است. داروهایی مانند ژلوفن، ایبوپروفن و استامینوفن می توانند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کنند. این داروها با مسدود کردن سیگنال های درد در بدن، به شما اجازه می دهند تا راحت تر درد را تحمل کنید. با این حال، داروهای مسکن فقط به عنوان یک راه حل موقتی عمل می کنند و در صورت تداوم درد یا افزایش التهاب، باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

+ شستشوی دهان با محلول آب نمک

یکی دیگر از روش های مؤثر برای کاهش التهاب و تسکین درد دندان عقل، شستشوی دهان با محلول آب نمک گرم است. این روش طبیعی به کاهش باکتری ها در ناحیه آسیب دیده کمک کرده و التهاب لثه را کاهش می دهد. برای تهیه این محلول، یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و دهان خود را چندین بار در روز با آن شستشو دهید. این کار به بهبود سریع تر لثه ها و کاهش درد کمک می کند.

+ استفاده از کمپرس سرد

استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه فک که درد می کند، می تواند به کاهش تورم و تسکین درد دندان عقل کمک کند. کمپرس سرد باعث انقباض رگ های خونی می شود و در نتیجه التهاب کاهش می یابد. این روش به خصوص برای مواقعی که درد شدید است، بسیار مؤثر است. برای این کار، یک بسته یخ یا کمپرس سرد را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی فک قرار دهید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید.

+ استفاده از داروهای ضدعفونی کننده موضعی

برخی از ژل ها و کرم های ضدعفونی کننده موضعی که بدون نسخه در داروخانه ها موجود هستند، می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. این محصولات حاوی موادی مانند بنزوکائین هستند که مستقیماً روی لثه اعمال می شوند و به تسکین موقت درد کمک می کنند. استفاده از این محصولات باید طبق دستور پزشک یا داروساز باشد تا از ایجاد عوارض جانبی جلوگیری شود.

+ رعایت بهداشت دهان

حفظ بهداشت دهان و دندان نقش بسیار مهمی در کاهش درد و جلوگیری از عفونت دندان عقل دارد. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، به ویژه در ناحیه دندان عقل، می تواند تجمع باکتری ها را کاهش داده و به جلوگیری از عفونت های لثه کمک کند. همچنین استفاده از دهان شویه های آنتی باکتریال می تواند به پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر در ناحیه دندان عقل و به طور کلی درمان درد دندان عقل کمک کند.

+ کشیدن دندان عقل

آخرین راه برای درمان درد دندان عقل، کشیدن آن است. زمانی که این دندان دچار پوسیدگی شدید شده معمولا آن را ترمیمی نمی کنند و ترجیح داده می شود که آن را از دهان خارج کنند. اینکار معمولا بدون نیاز به جراحی انجام می شود. اما در پاره ای از موارد کشیدن معمولی دندان واقعا امکان پذیر نیست و باید دست به دامان روش های جراحی شد.

چه زمانی نیاز به جراحی دندان عقل احساس می شود؟

در بسیاری از موارد، اگر دندان عقل به درستی رشد نکند و باعث درد، عفونت یا آسیب به سایر دندان ها شود، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی دندان عقل زمانی انجام می شود که دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته باقی بماند و فضای کافی برای رشد آن وجود نداشته باشد. اگر این دندان باعث فشار بر روی دندان های دیگر یا ایجاد مشکلات دیگری مانند التهاب لثه شود، جراحی ضروری خواهد بود. این روش معمولاً بدون درد و تحت بی حسی موضعی انجام می شود.

روند جراحی دندان عقل به چه صورت است؟

جراحی دندان عقل به طور معمول تحت بی حسی موضعی انجام می شود تا فرد دردی احساس نکند. در این جراحی، دندانپزشک یا جراح دهان ابتدا لثه را برش می دهد تا به دندان عقل دسترسی پیدا کند و سپس آن را از فک خارج می کند. در برخی موارد، ممکن است دندان به چند قسمت تقسیم شود تا راحت تر از فک خارج شود. بعد از جراحی، نیاز به استراحت و مصرف داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک ها وجود دارد تا بهبودی سریع تر انجام شود.

بیشتر بخونید: آخرین هزینه کشیدن دندان عقل در سال 1403 (جراحی و بدون جراحی)

چطور از بروز عفونت دندان عقل جلوگیری کنیم؟

یکی از بهترین راه های جلوگیری از عفونت و متعاقباً جلوگیری از درد دندان عقل، حفظ بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن به صورت دوبار در روز و استفاده از نخ دندان به ویژه در ناحیه دندان عقل برای این منظور اهمیت ویژه ای دارد. این ناحیه به دلیل دسترسی سخت تر ممکن است محل تجمع باکتری ها باشد که در نهایت به عفونت منجر می شود. همچنین، استفاده از دهان شویه های ضدباکتری یا آنتی باکتریال می تواند به تمیزی بیشتر این ناحیه کمک کند و از عفونت جلوگیری کند.

برای پیشگیری از مشکلات جدی تر دندان عقل نیز، مراجعه منظم به دندانپزشک از اهمیت بالایی برخوردار است. دندانپزشک می تواند روند رشد دندان عقل را بررسی کرده و در صورت نیاز به اقدامات پیشگیرانه یا جراحی، در این خصوص تصمیم گیری کند. به یاد داشته باشید که بسیاری از مشکلات دندان عقل با تشخیص زودهنگام و مداخلات اولیه قابل جلوگیری هستند و از بروز دردهای شدید و عفونت جلوگیری می شود.

جمع بندی کنیم؟

درد دندان عقل یکی از مشکلات رایج است که معمولاً به دلیل کمبود فضای کافی در فک برای رشد آن ایجاد می شود. این درد می تواند با علائمی مانند التهاب، تورم و دشواری در باز کردن دهان همراه باشد. راهکارهایی مانند استفاده از داروهای مسکن، شستشو با محلول آب نمک و استفاده از کمپرس سرد می توانند به کاهش درد کمک کنند. در صورت بروز عفونت یا مشکلات جدی تر، جراحی دندان عقل ممکن است ضروری باشد. حفظ بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک از راه های مؤثر در پیشگیری از بروز مشکلات دندان عقل هستند.