چه زمانی نیاز به پر کردن دندان داریم؟ (توضیح کامل درباره ترمیم دندان ها)
پر کردن دندان یکی از متداول ترین درمان های دندانپزشکی است که به منظور ترمیم دندان های آسیب دیده بر اثر پوسیدگی، شکستگی یا ترک خوردگی استفاده می شود. این روش شامل برداشتن بخش های پوسیده یا آسیب دیده دندان و جایگزینی آن ها با موادی است که بتوانند ساختار و عملکرد دندان را بازگردانند. مواد پرکننده متنوعی وجود دارند که هر یک ویژگی های خاصی دارند و برای موقعیت های مختلف دندان مناسب هستند. هدف اصلی پر کردن دندان بازگرداندن سلامت و زیبایی دندان و جلوگیری از پیشرفت آسیب است.
چرا دندان ها نیاز به پر شدن دارند؟
دندان ها به دلایل مختلفی ممکن است دچار آسیب شوند که اصلی ترین آن پوسیدگی ناشی از فعالیت باکتری هاست. باکتری های موجود در دهان از مواد قندی و شیرین تغذیه کرده و اسید تولید می کنند که به تدریج مینای دندان را تخریب می کند. علاوه بر این، شکستگی ها، ترک ها و سایش ناشی از مصرف غذاهای سفت یا ضربه می تواند باعث آسیب به دندان شود. در این مواقع، پر کردن دندان ضروری است تا از آسیب بیشتر و نفوذ عفونت به عمق دندان جلوگیری شود و ساختار و عملکرد طبیعی دندان حفظ گردد.
مراحل پر کردن دندان چه صورت است؟
۱. بررسی و تشخیص پوسیدگی
در ابتدا، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای خاص و در صورت لزوم، تصویربرداری رادیوگرافی وضعیت دندان شما را ارزیابی می کند. این مرحله برای تشخیص میزان پوسیدگی یا آسیب بسیار حیاتی است. دندانپزشک بر اساس شدت آسیب، تصمیم می گیرد که آیا دندان نیاز به پر کردن دارد یا خیر. تشخیص زودهنگام پوسیدگی می تواند از گسترش بیشتر آن جلوگیری کرده و درمان را ساده تر و کمتر تهاجمی کند.
۲. آماده سازی دندان
پس از تشخیص نیاز به پر کردن، دندانپزشک دندان را آماده می کند. این آماده سازی شامل برداشتن بافت های پوسیده یا آسیب دیده دندان است. برای انجام این مرحله، دندان به کمک بی حسی موضعی بی حس می شود تا بیمار دردی احساس نکند. پس از برداشتن بخش های پوسیده، حفره ایجاد شده تمیز می شود تا باکتری ها یا ذرات باقی مانده از بین بروند. این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر حفره کاملاً پاکسازی نشود، ممکن است عفونت یا پوسیدگی جدیدی به وجود بیاید.
۳. پر کردن دندان
در این مرحله، دندانپزشک ماده پرکننده مناسبی را برای پر کردن حفره استفاده می کند. این مواد می توانند از جنس های مختلفی مانند آمالگام، کامپوزیت یا سرامیک باشند. مواد پرکننده باید به شکلی در حفره قرار گیرند که علاوه بر بازگرداندن عملکرد دندان، از لحاظ زیبایی نیز مناسب باشند.
دندانپزشک پس از قرار دادن ماده، آن را به شکل مناسب درآورده و صاف می کند تا دندان پس از پر شدن به درستی عمل کند. پس از این مرحله، دندان دوباره همانند دندان های سالم به نظر می رسد و می تواند به درستی عمل جویدن و گاز زدن را انجام دهد.
پر کردن با آمالگام یا مواد سیاه
آمالگام یکی از قدیمی ترین و مقاوم ترین مواد پرکننده است که معمولاً برای پر کردن دندان های عقبی که تحت فشار بیشتری قرار دارند استفاده می شود. این ماده ترکیبی از چند فلز شامل نقره، مس و جیوه است که با هم ترکیب شده اند تا استحکام و دوام بالایی داشته باشند.
آمالگام به دلیل قدرت و دوام بالا، گزینه ای مقرون به صرفه و کاربردی برای دندان هایی است که به تحمل فشار نیاز دارند. با این حال، رنگ تیره آن باعث می شود که بیشتر برای دندان های پشتی استفاده شود تا ظاهر دندان های جلویی را تحت تأثیر قرار ندهد.
پر کردن با کامپوزیت یا مواد سفید
کامپوزیت یک ماده پرکننده است که بیشتر برای دندان های جلویی استفاده می شود، زیرا رنگ آن با دندان طبیعی همخوانی دارد و باعث می شود پس از پر کردن، دندان ظاهر طبیعی خود را حفظ کند.
کامپوزیت از مواد رزینی ساخته شده و به ساختار دندان چسبیده می شود. یکی از مزایای بزرگ کامپوزیت این است که نیازی به تراش زیاد دندان ندارد و بخش های بیشتری از دندان سالم حفظ می شود. با این حال، این ماده در مقایسه با آمالگام استحکام کمتری دارد و ممکن است در دندان های پشتی زودتر فرسوده شود.
فواید پر کردن دندان چیست؟
+ جلوگیری از گسترش پوسیدگی
یکی از مهم ترین مزایای ترمیم دندان، جلوگیری از گسترش پوسیدگی بیشتر است. زمانی که دندان دچار پوسیدگی می شود، باکتری ها به مرور به عمق دندان نفوذ می کنند و در صورت عدم درمان، می توانند به عصب دندان و حتی ریشه آن آسیب برسانند. با پر کردن دندان، پوسیدگی از بین رفته و احتمال گسترش آن به بخش های دیگر دندان و لثه کاهش می یابد. این درمان نه تنها از درد و ناراحتی بیشتر جلوگیری می کند، بلکه به حفظ دندان طبیعی نیز کمک می کند.
+ بازگرداندن عملکرد دندان
دندانی که دچار پوسیدگی یا شکستگی شده است، معمولاً نمی تواند به درستی عمل کند و در حین جویدن یا گاز زدن ممکن است مشکلاتی به وجود آید. با پر کردن دندان، عملکرد طبیعی آن بازگردانده می شود و بیمار می تواند بدون نگرانی از درد یا آسیب بیشتر، از دندان خود استفاده کند. این بازگرداندن عملکرد به ویژه برای دندان های پشتی که در عمل جویدن نقش اصلی دارند اهمیت زیادی دارد.
+ حفظ ظاهر دندان
پر کردن دندان با موادی مانند کامپوزیت یا سرامیک می تواند به حفظ ظاهر طبیعی دندان کمک کند. این مواد به گونه ای طراحی شده اند که با رنگ و شکل طبیعی دندان هماهنگ باشند و پس از درمان، دندان به نظر طبیعی و سالم برسد. این ویژگی به ویژه برای دندان های جلویی که در زیبایی لبخند تأثیرگذار هستند اهمیت دارد. در نتیجه، بیمار می تواند با اطمینان بیشتری از ظاهر خود لذت ببرد و نگران تأثیر پر کردن بر زیبایی دندان های خود نباشد.
نکاتی در خصوص مراقبت های بعد از ترمیم دندان
+ ممکن است به طور موقت حساسیت دندانی تجربه کنید
پس از پر کردن دندان، برخی از بیماران ممکن است به تغییرات دمایی مانند گرما و سرما حساسیت نشان دهند. این حساسیت معمولاً موقتی است و در طی چند روز یا چند هفته بهبود می یابد. اگر حساسیت به مدت طولانی ادامه پیدا کرد، ممکن است نیاز به مراجعه مجدد به دندانپزشک باشد. این حساسیت معمولاً ناشی از عادت کردن دندان به مواد جدید است و در بیشتر موارد به خودی خود برطرف می شود.
+ از جویدن مواد سخت و سخت اجتناب کنید
پس از پر کردن دندان، به خصوص در روزهای اول، بهتر است از جویدن مواد سخت مانند یخ، آجیل های سفت یا آب نبات خودداری کنید. این کار به مواد پرکننده اجازه می دهد که به طور کامل جا بیفتند و از شکستن یا آسیب دیدن آن ها جلوگیری می کند. دندان پر شده به مرور زمان به مواد پرکننده عادت می کند و پس از مدتی می توانید به راحتی از آن استفاده کنید، اما در روزهای اول بهتر است احتیاط کنید.
+ بهداشت دهان و دندان را رعایت کنی
پس از پر کردن دندان، همچنان باید به بهداشت دهان و دندان توجه ویژه ای داشت. مسواک زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان می تواند از بروز پوسیدگی های جدید جلوگیری کند. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ های دوره ای می تواند به شما کمک کند تا مشکلات دهان و دندان را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کنید. رعایت بهداشت دهان و دندان پس از پر کردن دندان به حفظ سلامت دندان ها و دوام بیشتر مواد پرکننده کمک می کند.
طول عمر مواد پرکننده دندان چقدر است؟
یکی از مهم ترین سوالاتی که بیماران پس از ترمیم دندان دارند، طول عمر مواد پرکننده است. طول عمر مواد پرکننده دندان بسته به نوع ماده ای که استفاده می شود متفاوت است. برای مثال، آمالگام معمولاً ۱۰ تا ۱۵ سال دوام دارد و حتی در برخی موارد ممکن است بیشتر هم دوام بیاورد.
کامپوزیت ها به طور متوسط بین ۵ تا ۷ سال ماندگاری دارند، اما با مراقبت مناسب می توانند بیشتر نیز دوام بیاورند. سرامیک ها و پرکننده های طلایی نیز می توانند بیش از ۱۵ سال ماندگاری داشته باشند. نکته مهم این است که مراقبت های بهداشتی روزمره مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و معاینه های منظم دندانپزشکی می تواند تأثیر زیادی در افزایش طول عمر مواد پرکننده داشته باشد.
هزینه پر کردن دندان چقدر است؟
هزینه پر کردن دندان به عوامل مختلفی مانند نوع ماده استفاده شده، تعداد دندان های پر شده و پیچیدگی کار بستگی دارد. آمالگام معمولاً ارزان ترین گزینه است، زیرا هم مقاومت بالایی دارد و هم فرآیند پر کردن با آن سریع تر انجام می شود. کامپوزیت ها به دلیل تطابق بیشتر با رنگ دندان و نیاز به مراحل بیشتری در فرآیند پر کردن، هزینه بیشتری دارند.
سرامیک و طلا به عنوان گران ترین گزینه ها محسوب می شوند و معمولاً برای بیمارانی توصیه می شوند که به دنبال بهترین ترکیب از استحکام و زیبایی هستند. همچنین، بیمه های دندانپزشکی معمولاً بخشی از هزینه های پر کردن دندان را پوشش می دهند که می تواند به کاهش هزینه های کلی کمک کند.
بیشتر بخوانید: هزینه پر کردن دندان در سال 1403 (کمترین هزینه + عوامل موثر)
اهمیت پر کردن به موقع دندان در کودکان چیست؟
کودکان به دلیل مصرف بیشتر مواد قندی و داشتن عادات غذایی نامناسب، معمولاً بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند. پر کردن دندان در کودکان امری بسیار مهم است زیرا نه تنها به حفظ دندان های شیری تا زمان رویش دندان های دائمی کمک می کند، بلکه از بروز مشکلات دهانی جدی تر مانند عفونت یا درد شدید جلوگیری می کند.
ترمیم دندان های شیری به دلیل اندازه کوچک تر و نازک بودن مینای آن ها ممکن است نیاز به دقت بیشتری داشته باشد. از آنجایی که دندان های شیری برای رشد و جایگزینی دندان های دائمی حیاتی هستند، مراقبت و ترمیم به موقع آن ها اهمیت زیادی دارد.
آیا پر کردن دندان درد دارد؟
یکی از دغدغه های اصلی بیماران، درد ناشی از پر کردن است. خوشبختانه امروزه با استفاده از بی حسی موضعی، این فرآیند به طور کامل بدون درد انجام می شود. دندانپزشک ناحیه مورد نظر را بی حس می کند تا بیمار هیچ گونه دردی را در طول فرآیند پر کردن احساس نکند.
بعد از تمام شدن اثر بی حسی، ممکن است کمی حساسیت یا ناراحتی موقتی وجود داشته باشد، اما این مشکل به مرور زمان برطرف می شود. در صورتی که بعد از پر کردن دندان، درد یا ناراحتی طولانی مدتی داشتید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا علت بررسی شود.
مراقبت های طولانی مدت بعد از پر کردن دندان
مراقبت از دندان های پر شده همانند دندان های طبیعی اهمیت دارد. با رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و استفاده از رژیم غذایی مناسب، می توانید طول عمر مواد پرکننده خود را افزایش دهید.
مهم ترین کارهایی که باید انجام دهید شامل مسواک زدن دو بار در روز، استفاده از نخ دندان، پرهیز از مصرف زیاد مواد قندی و نوشیدنی های اسیدی و اجتناب از جویدن اشیاء سخت است. رعایت این نکات نه تنها به حفظ مواد پرکننده کمک می کند، بلکه سلامت کلی دهان و دندان های شما را نیز تضمین می کند.