همه چیز درباره عصب کشی دندان یا درمان ریشه دندان

درمان ریشه دندان یک فرآیند دندانپزشکی پیچیده و مهم است که برای نجات دندان هایی که به دلیل پوسیدگی های عمیق یا عفونت های گسترده در معرض آسیب قرار دارند، استفاده می شود. این درمان علاوه بر حفظ دندان، از گسترش عفونت به سایر بخش های دهان و همچنین بافت های اطراف دندان جلوگیری می کند. برخلاف تصور عمومی، عصب کشی دندان دردی که از عفونت و التهاب ناشی می شود را کاهش داده و باعث بهبود عملکرد و سلامت دندان ها می شود. این روش می تواند از نیاز به روش های جایگزین و پرهزینه تر مثل ایمپلنت یا پروتز دندانی پیشگیری کند.

عصب کشی دندان چیست؟

عصب کشی دندان یا درمان ریشه دندان فرآیندی است که در آن بخش داخلی و آسیب دیده دندان که به نام پالپ شناخته می شود، از داخل دندان خارج و تمیز می شود. پالپ دندان شامل عروق خونی، عصب ها و بافت همبند است و به دلیل موقعیت خاص خود در معرض عفونت های باکتریایی و التهاب قرار دارد.

اگر پوسیدگی به پالپ برسد، درد و حساسیت شدید ایجاد می شود و بدون درمان، این وضعیت می تواند به آبسه و عفونت های جدی تر منجر شود. در عصب کشی، پس از تمیز کردن کانال های دندان و از بین بردن عفونت، این حفره ها با مواد خاصی پر می شوند تا از بازگشت عفونت جلوگیری شود و ساختار دندان همچنان محکم باقی بماند.

چرا عصب کشی دندان لازم است؟

عصب کشی دندان زمانی ضروری می شود که عفونت یا پوسیدگی عمیق، پالپ دندان را تحت تأثیر قرار دهد. در این شرایط، باکتری ها به بخش های عمیق تر دندان نفوذ می کنند و باعث بروز علائمی مانند درد، التهاب، و حساسیت می شوند. درمان نکردن این وضعیت می تواند منجر به گسترش عفونت به استخوان های فک و بافت های اطراف شود و به بروز مشکلات جدی تری مانند آبسه دندانی، تورم شدید و حتی از دست دادن دندان منجر شود.

علاوه بر این، برخی افراد به دلیل ضربه یا شکستگی دندان نیز به درمان ریشه نیاز پیدا می کنند. اگرچه برخی افراد ممکن است تمایل داشته باشند دندان آسیب دیده را به جای درمان، بکشند، اما عصب کشی دندان به حفظ دندان و جلوگیری از نیاز به جایگزینی کمک می کند.

علائم و نشانه های نیاز به درمان ریشه دندان که باید آن ها را بشناسیم

تشخیص نیاز به عصب کشی دندان معمولاً توسط دندانپزشک و با بررسی دقیق دندان انجام می شود، اما برخی علائم می توانند نشان دهنده لزوم این درمان باشند. درد مداوم و شدید دندان، به ویژه در شب یا هنگام خوردن و آشامیدن، از شایع ترین نشانه هاست.

همچنین، حساسیت غیرعادی به دمای سرد و گرم که برای چندین دقیقه باقی بماند و باعث ناراحتی شود، می تواند بیانگر مشکل عمیق دندانی باشد. تغییر رنگ دندان، به خصوص به رنگ خاکستری یا سیاه، نیز از نشانه های آسیب به پالپ است. در صورت تورم لثه ها و حساسیت به فشار، دندانپزشک احتمال وجود عفونت را بررسی می کند. در مجموع، هر یک از این علائم می تواند بیانگر نیاز به بررسی درمان ریشه دندان باشد.

آشنایی با 5 مرحله اصلی درمان ریشه برای نجات دندان آسیب دیده

مراحل عصب کشی دندان از جمله مراحل دقیق و تخصصی دندانپزشکی است که به دقت و تمرکز بالایی نیاز دارد. هر کدام از این مراحل، اهمیت ویژه ای در تضمین نتیجه نهایی درمان دارند و در ادامه، هر مرحله با جزئیات توضیح داده شده است:

1. معاینه و عکس برداری از دندان

اولین قدم در عصب کشی دندان، معاینه دقیق دندان توسط دندانپزشک است. این معاینه شامل بررسی علائم خارجی مانند تورم و تغییر رنگ دندان و همچنین وضعیت لثه هاست. سپس با استفاده از عکس دندان، میزان آسیب دیدگی پالپ و عمق عفونت ارزیابی می شود.

تصاویر رادیوگرافی به دندانپزشک کمک می کنند تا به وضوح کانال های دندانی و ساختار داخلی دندان را ببیند و مطمئن شود که عصب کشی لازم است. این مرحله بسیار مهم است، زیرا به دندانپزشک اجازه می دهد که با دقت وضعیت دندان را بررسی و بهترین برنامه درمانی را تدوین کند.

2. بی حسی دندان

بی حسی دندان مرحله ای اساسی در عصب کشی دندان است که باعث می شود بیمار هیچ گونه دردی در طول درمان احساس نکند. دندانپزشک از بی حسی موضعی استفاده می کند که روی دندان و لثه های اطراف اثر می گذارد و اعصاب دندانی را موقتاً بی حس می کند. این مرحله برای آرامش بیمار و جلوگیری از هرگونه ناراحتی ضروری است. در برخی موارد ممکن است دندانپزشک از داروهای آرام بخش نیز استفاده کند، به ویژه اگر بیمار از عصب کشی ترس دارد. این مرحله کمک می کند که فرآیند عصب کشی بدون اضطراب و با آسودگی بیشتری انجام شود.

3. پاکسازی و حذف پالپ آسیب دیده

در این مرحله، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، به بخش داخلی دندان دسترسی پیدا می کند و پالپ آسیب دیده را از داخل کانال ها خارج می کند. این فرآیند شامل پاکسازی دقیق کانال ها و حذف هرگونه بافت عفونی یا آسیب دیده است.

تمیز کردن کامل کانال ها برای جلوگیری از عفونت مجدد و بهبود نتیجه درمان بسیار اهمیت دارد. دندانپزشک با دقت از ابزارهای مخصوصی مانند فایل های دندانی برای تمیز کردن کانال ها استفاده می کند و با شست وشوی کانال ها با محلول های ضدعفونی، اطمینان حاصل می کند که تمام عفونت ها از بین رفته اند.

4. پر کردن کانال ها

پس از تمیز کردن و ضدعفونی کردن کانال ها، دندانپزشک از موادی مخصوص برای پر کردن کانال ها استفاده می کند. یکی از مواد رایج در این مرحله گوتاپرکا است که خاصیت ضدعفونی کننده داشته و به جلوگیری از ورود مجدد باکتری ها کمک می کند.

پر کردن کانال ها در طول درمان عصب کشی دندان نه تنها از بازگشت عفونت جلوگیری می کند، بلکه ساختار داخلی دندان را نیز تقویت می کند. دندانپزشک پس از اطمینان از تمیزی کامل کانال ها، گوتاپرکا را به طور کامل در داخل کانال ها قرار می دهد و با چسب های خاص آن را محکم می کند تا فضای داخل دندان کاملاً پر شود.

5. مهر و موم دندان + روکش کردن آن(در صورت نیاز)

پس از پر کردن کانال ها، دندانپزشک دندان را با یک ماده دائمی یا موقتی پر می کند تا از آن محافظت شود. اگر ساختار دندان به شدت آسیب دیده باشد، ممکن است دندان نیاز به روکش گذاری داشته باشد.

روکش دندان علاوه بر حفظ زیبایی، به استحکام و تقویت ساختار دندان نیز کمک می کند. روکش ها معمولاً از جنس سرامیک یا فلز هستند و به نحوی طراحی می شوند که با سایر دندان ها هماهنگی داشته باشند. بستن و روکش کردن دندان به دندان کمک می کند که دوام بیشتری داشته باشد و برای مدت طولانی تر بدون مشکل باقی بماند.

بیشتر بخوانید: لیست بهترین متخصص عصب کشی در تهران (منتخب کاربران)

مراقبت های بعد از درمان ریشه که باید رعایت کنیم

پس از انجام عصب کشی دندان، مراقبت صحیح و مداوم از دندان برای بهبود نتیجه درمان و جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است. در ابتدا، رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده منظم از مسواک و نخ دندان اهمیت بالایی دارد تا دندان ها و لثه ها سالم بمانند.

از طرفی، توصیه می شود از خوردن غذاهای سخت و چسبنده تا زمان بهبود کامل خودداری کنید، زیرا این غذاها می توانند به دندان عصب کشی شده آسیب وارد کنند.

همچنین، استفاده از دهان شویه های ضدعفونی کننده می تواند به کاهش باکتری های دهانی و جلوگیری از عفونت کمک کند. مراجعه دوره ای به دندانپزشک نیز می تواند وضعیت دندان ها را به روز نگه دارد و هرگونه مشکل احتمالی را زودتر شناسایی کند.

آیا عصب کشی درد دارد؟

امروزه با استفاده از بی حسی موضعی و تکنیک های پیشرفته، درمان ریشه دندان به طور معمول بدون درد است. درد اصلی زمانی اتفاق می افتد که عفونت یا التهاب در پالپ دندان باعث درد و ناراحتی شدید می شود، و هدف درمان ریشه نیز رفع این درد است.

پس از درمان ریشه ممکن است مقداری حساسیت یا درد خفیف باقی بماند که با داروهای مسکن تجویزشده توسط دندانپزشک قابل کنترل است. این درد معمولاً موقتی است و طی چند روز از بین می رود. به طور کلی، با پیشرفت تکنولوژی، روت کانال تراپی به یکی از روش های بدون درد و موثر برای نجات دندان تبدیل شده است.

هزینه عصب کشی دندان چقدر است؟

هزینه عصب کشی دندان به عوامل متعددی بستگی دارد که شامل تعداد کانال های دندان، پیچیدگی درمان، و تخصص و تجربه دندانپزشک می شود. در برخی موارد، اگر دندان آسیب دیده نیاز به روکش گذاری داشته باشد، هزینه ها ممکن است افزایش یابد.

موقعیت جغرافیایی و همچنین نوع بیمه نیز در تعیین هزینه نهایی تأثیرگذار است. اگرچه این درمان ممکن است به طور متوسط گران به نظر برسد، اما از هزینه جایگزینی دندان با ایمپلنت یا بریج دندانی که معمولاً گزینه های پرهزینه تری هستند، کمتر خواهد بود.

بیشتر بخوانید: جدول هزینه عصب کشی دندان در سال 1403 (از حداقل هزینه)

روش درمانی جایگزین عصب کشی دندان چیست؟

در برخی موارد، به ویژه زمانی که دندان به شدت آسیب دیده و قابل نجات نیست، ممکن است دندانپزشک به جای درمان ریشه روش های جایگزین مانند کشیدن دندان و جایگزینی کامل آن با ایمپلنت دندانی یا بریج ها را پیشنهاد دهد. ایمپلنت ها به دلیل شباهت به دندان طبیعی و قابلیت استفاده طولانی مدت، محبوبیت زیادی دارند. بریج ها نیز می توانند برای پر کردن فضای خالی دندان از دست رفته به کار روند چقدر  و به بهبود عملکرد دهان و زیبایی لبخند کمک کنند.

سوالات متداول درباره درمان ریشه دندان