علت تلخی دهان چیست و چطور آن را برای همیشه درمان کنیم؟
طعم تلخ در دهان می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و تلاش برای درمان آن مشروط به یافتن علت اصلی آن است. در این مقاله ما علل مختلف طعم تلخ در حفره دهان را مورد بررسی قرار داده ایم و در نهایت روش های رفع این طعم ناخوشایند را نیز توضیح می دهیم. اگر با تلخی دهان در صبح یا سایر اوقات شبانه روز تجربه می کنید حتما این مقاله را بخوانید.
علت تلخی دهان چیست؟
داروها و مکمل ها
برخی داروها و مکمل ها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی، باعث طعم تلخ شوند. به عنوان مثال برخی آنتی بیوتیک ها، آنتی هیستامین ها، داروهای ضد افسردگی و برخی از داروهای قلبی عروقی می توانند باعث تغییر طعم دهان شوند. اگر فکر می کنید که داروی مصرفی شما ممکن است علت تلخی دهان باشد، حتما با پزشک خود صحبت کنید. گاهی اوقات ممکن است داروی جایگزینی برای شما تجویز شود و یا دوز مصرفی فعلی شما تغییر کند.
بهداشت ضعیف دهان و دندان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند منجر به تجمع باکتری ها و پلاک در دهان شود و در نتیجه طعم و بوی نامطبوعی در حفره دهان ایجاد شود. بی توجهی به مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و معاینات منظم دندانپزشکی می تواند به نوعی در تلخی دهان نقش داشته باشد و یا شدت آن را بیشتر کند.
بیماری رفلاکس اسید از معده به مری و GERD
این بیماری که اصطلاحا به اختصار (GERD) نوشته می شود می توانند باعث شود اسید از معده به مری برگردد و گاهی حتی به گلو و حفره دهان نیز برسد. این اسید می تواند طعم تلخ یا ترش مانندی بجا بگذارد. این مساله به خصوص بعد از غذا یا زمانی که بلافاصله بعد از غذا دراز کشیده اید بسیار قابل توجه است. کمک به درمان ریفلاکس معده یکی از روش های درمان تلخی دهان است.
خشکی دهان
بزاق با از بین بردن ذرات ریز غذای بجا مانده دهان یا لابلای دندان ها و همچنین خنثی کردن اسیدها نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان دارد. هنگامی که دهان شما بزاق کافی تولید نمی کند، مشکلی به نام زروستومیا یا خشکی دهان ایجاد می شود. این کمبود رطوبت (بزاق) می تواند باعث ایجاد تلخی دهان شود.
عفونت ها و بیماری ها
برخی از عفونتها، مانند عفونتهای سینوسی یا برفک دهان میتوانند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند. علاوه بر این، بیماری هایی مانند بیماری کبدی، مشکلات کلیوی و دیابت نیز می تواند منجر به تغییر حس چشایی شود. درمان عفونت زمینه ای یا مدیریت بیماری زمینه ای می تواند به رفع طعم تلخ کمک کند. از میان مشکلات ذکر شده، کبد و تلخی دهان بیشتر با هم مرتبط هستند.
استعمال دخانیات و تنباکو
استعمال دخانیات و تنباکو نه تنها اثرات مضری بر سلامت کلی بدن شما دارد، بلکه می تواند طعم تلخی را نیز در دهان ایجاد کند. مواد شیمیایی موجود در محصولات تنباکو می تواند به راحتی اثراتش را در داخل دهان بگذارد و طعم ناخوشایندی بر جای بگذارد.
کم آبی بدن
کم آبی می تواند جوانه های چشایی شما را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به تلخی دهان یا طعم فلزی در دهان شود. اطمینان از نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز می تواند به مبارزه با این مشکل کمک کند. به یاد داشته باشید، مصرف آب کافی برای سلامت کلی شما نیز بسیار مهم است.
خوردن برخی از مواد غذایی
برخی از غذاها و نوشیدنی ها می توانند علت تلخی دهان شوند به خصوص اگر بیش از حد مصرف شوند. به عنوان مثال می توان به قهوه، چای، شکلات، مرکبات و غذاهای تند اشاره کرد. این موارد می توانند به طور موقت بر جوانه های چشایی شما تأثیر بگذارند و باعث ایجاد حس تلخی شوند.
درمان تلخی دهان چیست؟
اکنون که علل احتمالی تلخی شدن حفره دهان را بررسی کردهایم، بیایید در مورد برخی از روش ها و درمان هایی که میتوانند به کاهش این طعم ناخوشایند کمک کنند، صحبت کنیم:
بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید
رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از تلخ شدن دهان بسیار مهم است. حداقل دو بار در روز دندان های خود را مسواک بزنید، روزانه از نخ دندان استفاده کنید و از دهان شویه های آنتی باکتری استفاده کنید. معاینات منظم دندانپزشکی و جرمگیری دندان ها نیز می تواند به شناسایی و رفع مشکلات زمینه ای سلامت دهان کمک زیادی کند.
به اندازه کافی آب بنوشید
نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز میتواند به مبارزه با خشکی دهان و کمآبی بدن کمک کند. رفع هر دوی این مشکلات می تواند به درمان تلخی دهان کمک کند. سعی کنید روزانه حداقل 8 فنجان (64 اونس) آب بنوشید.
از مصرف غذاها و نوشیدنی های محرک خودداری کنید
اگر برخی غذاها یا نوشیدنی ها به طور مداوم طعم تلخی را در دهان شما ایجاد می کنند، سعی کنید آنها را از رژیم غذایی خود کاهش دهید یا حذف کنید. به واکنش های بدن خود توجه کنید و بر اساس آن رژیم غذایی تان را تنظیم کنید.
سیگار و به طور کلی استعمال دخانیات را کنار بگذارید
ترک سیگار یا استفاده از محصولات تنباکو نه تنها سلامت کلی شما را بهبود می بخشد بلکه می تواند تلخی دهان را از بین ببرید. اگر در ترک سیگار مشکل دارید از متخصصان کمک بگیرید.
به دنبال مشاوره پزشکی باشید
اگر طعم تلخ آن با وجود در پیش گرفتن درمانهای خانگی ادامه داشت، بسیار مهم است که با یک پزشک در این خصوص مشورت کنید. آنها می توانند علائم شما را ارزیابی کنند، در صورت لزوم آزمایشاتی را انجام دهند و یا روش های درمانی خاصی برای شما تجویز کنند. مثلا اگر بیماری کبدی دارید با درمان این بیماری به رفع تلخی دهان شما کمک می شود.
رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید
رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که شامل انواع میوه ها، سبزیجات، پروتئین های بدون چربی و غلات کامل باشد. همانطور که قبلاً گفته شد از مصرف بیش از حد غذاها و نوشیدنی هایی که می توانند طعم تلخی به جا بگذارند خودداری کنید.
مصرف الکل و کافئین را محدود کنید
الکل و کافئین می توانند باعث کم آبی و خشکی دهان شوند که می تواند منجر به تلخی دهان شوند. مصرف نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های کافئین دار را محدود کنید و به یاد داشته باشید که در کنار آنها آب بنوشید یا به سادگی به طور کامل آن ها را ترک کنید.
پاسخ به سوالات رایج درباره تلخی دهان
بله، برخی از افراد باردار ممکن است طعم تلخ یا فلزی را در دهان خود به خصوص در سه ماهه اول تجربه کنند. رعایت بهداشت دهان و دندان به رفع این مشکل کمک خواهد کرد.
بله برخی روش های طبیعی و خانگی شامل شستشوی دهان با مخلوط آب گرم و نمک، جویدن برگهای تازه نعناع، یا استفاده از مسواک مخصوص زبان برای از بین بردن باکتریها و مواد زائد از زبان می توانند به رفع این مشکل کمک کنند.
در موارد نادر، این تغییر مزه مزمن در دهان میتواند نشانهای از یک بیماری زمینهای جدیتر باشد. اگر درمانهای خانگی چاره ساز نیستند یا اگر علائم نگرانکننده دیگری را همراه با تلخی دهان تجربه میکنید، بسیار مهم است که برای ارزیابی و تشخیص مناسب به دنبال مشاوره پزشکی باشید.