آشنایی کامل با 3 نوع از بهترین انواع ارتودنسی نامرئی در جهان
فناوری های جدید باعث شده که این روزها هر کسی بتواند دندان های خود را بدون دغدغه مرتب کند و به لبخندی مرتب و زیباتر دست یابد. یکی از فناوری های جدید که به شدت در ایران نیز در حال محبوب شدن است ارتودنسی نامرئی است. در این مقاله توضیح می دهیم که چرا این روش مرتب سازی دندان ها محبوب است و پاسخگوی نیازهای بیماران نیازمند ارتودنسی است.
ارتودنسی نامرئی چیست؟
ارتودنسی نامرئی یا (Invisible orthodontics) به شکلی از مرتب سازی دندان ها گفته می شود که در آن کسی متوجه درمان شما نمی شود. یعنی وسایل بکار رفته در درمان شما یا شفاف و همرنگ دندان هستند یا در جایی تعبیه شده اند که دیگران آن ها را نمی بینند. این صرفا یک نوع نامگذاری یا دسته بندی بر اساس وسایل بکار رفته جهت مرتب سازی دندان ها یا اصلاح موقعیت فک هاست (درست مانند ارتودنسی ثابت یا متحرک این هم یک نوع دسته بندی دیگر است).
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره مرتب کردن دندان ها با ارتودنسی
ارتودنسی نامرئی مناسب چه افرادیست؟
مشخصا افرادی که به هر دلیلی دوست ندارند کسی متوجه درمانشان شود کاندید خوبی برای این روش درمانی هستند. زیرا ارتودنسی معمولی با وجودی که بسیار کاربردی است اما به دلیل شکل و شمایل فلزی و بدرنگش مورد علاقه هر شخصی نیست. بنابراین در این خصوص مساله زیبایی شناختی مطرح می شود. یعنی افراد دوست دارند دندان هایشان مرتب شود ولی در طول دوره درمان وسایل بدشکل و بدرنگ در طرح لبخندشان نباشد. مثلا افراد زیر قطعا دوست ندارند کسی بویی از درمان ارتودنسی شان ببرد:
- افراد مشهور مثل بازیگران، خواننده ها، هنرمندان و …
- افراد شاغل
- افراد سخنران
- دانشجویان
- افراد میانسال
- و …
البته نوجوانان هم می توانند با این روش درمان شوند و به طور کلی محدودیت سنی برای این روش ها وجود ندارد.
آشنایی با انواع ارتودنسی نامرئی
به طور کلی ما 3 روش رایج و شناخته شده ارتودنسی نامرئی داریم که در این بخش آن ها را معرفی می کنیم:
1. الاینرهای شفاف
در دندانپزشکی هر زمان که اسمی از ارتودنسی نامرئی به میان آمد بدانید که در وهله اول منظور الاینرهای شفاف یا (Clear aligners) هستند. الاینر یعنی تراز کننده یا مرتب کننده و کلیر نیز یعنی شفاف. بنابراین کلیر الاینر یعنی تراز کننده های شفاف ارتودنسی.
این ها در واقع نوعی دستگاه شفاف و متحرک هستند که به طور ساده برای صاف کردن دندان ها استفاده می شوند. آنها جایگزینی برای بریس های سنتی هستند و از یک ماده پلاستیکی شفاف ساخته می شوند که در هنگام استفاده تقریباً نامرئی اند.
ارتودنسی نامرئی الاینر شفاف با اعمال فشار ملایم به دندان ها عمل می کنند و به مرور زمان آنها را به موقعیت مورد نظر تغییر می دهند. آنها به صورت سفارشی برای هر فرد بر اساس نیازهای دندانپزشکی و برنامه درمانی خاص او ساخته می شوند.
الاینرهای نامرئی چطور به مرتب شدن دندان ها کمک می کنند؟
روش کار الاینرهای شفاف اینگونه است که بعد از ویزیت و معاینه تخصصی، از دهان و دندان شما قالب گرفته می شود. البته امروزه برای انجام ارتودنسی نامرئی با الاینرها، در کنار قالبگیری سنتی، اسکن 3 بعدی نیز از دندان های بیمار گرفته می شود.
در مواردی که تنها قالبگیری انجام می شود، قالب ها به لابراتوار فرستاده می شوند و کامپیوترهای مخصوصی با پردازش کردن قالب ها، مسیر مرتب شدن دندان ها را ارزیابی کرده و بر اساس این مسیر، چند جفت الاینر ساخته می شوند. هر جفت الاینر می توانند دندان ها را مقداری مرتب کرده و بعد از اتمام کارشان، باید جفت الاینرهای دیگر استفاده شوند تا در نهایت دندان ها به طور کامل مرتب و صاف شوند.
در روش اسکن، ارتودنتیست در مطبش فناوری ساخت الاینرها را دارد. او مستقیما دندان های شخص را اسکن می کند، سپس نتایج حاصل از اسکن روی نمایشگر نشان داده می شود. با کمک تصاویر 3 بعدی اسکن شده در مطب جفت الاینرها ساخته می شود و نیازی به لابراتوار نیست.
تاریخچه مرتب کردن دندان ها با الاینرها شفاف ارتودنسی
1977
برای اولین بار در جهان این شرکت Align Invisalignبود که نخستین سیستم تراز کننده شفاف را معرفی کرد. اینویزیلاین با ارائه جایگزینی تقریبا نامرئی برای بریس های فلزی سنتی انقلابی در درمان ارتودنسی ایجاد کرد.
اوایل دهه 2000
الاینرهای شفاف اینویزیلاین کم کم در بین بیمارانی که به دنبال روشی محتاطانه تر و راحت تر برای صاف کردن دندان های خود بودند، محبوبیت پیدا کرد. این فناوری با ساخت الاینرهای باکیفیت و دقیق تر و کسب نتایج درمانی بهتر به پیشرفت خود ادامه داد.
اواسط دهه 2000
سایر شرکت ها نیز شروع به توسعه سیستم های ارتودنسی نامرئی با الاینرها برای رقابت با Invisalign کردند. این امر منجر به افزایش نوآوری در زمینه فناوری الاینرهای شفاف شد.
در حال حاظر
ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف به یک گزینه درمانی ارتودنسی محبوب تبدیل شده که به طور گسترده انجام می شود. سالانه میلیون ها بیمار در سراسر جهان آنها را برای صاف کردن دندان های خود انتخاب می کنند. این فناوری به طور قابل توجهی پیشرفت کرده و اگر قبلا صرفا برای مرتب سازی نامرتبی های جزئی استفاده می شد اما اکنون می تواند طیف وسیعی از انواع نامرتبی ها با شدت مختلف را اصلاح کند.
آیا الاینرهای شفاف در ایران وجود دارند؟
بله 100 البته. هرچند که چندین سال بعد از روی کار آمدن این روش، ما شاهد روی کار آمدن الاینرها در ایران بودیم اما خوشبختانه در حال حاظر این روش برای بیماران ایرانی نیز انجام می شود. حتی فناوری های پیشرفته ای در مطب بهترین متخصصان ارتودنسی در ایران نیز وجود دارد و بنابراین نیاز به لابراتوار نیز احساس نمی شود.
2. سیستم سرامیکی
قدمت سیستم سرامیکی کمی بیشتر از الاینرهای شفاف است. این سیستم که از اولیل سال 1980 معرفی شد در واقع همان روش ارتودنسی ثابت سنتی است تنها با یک تفاوت. در ارتودنسی سنتی (که گاها به آن سیم کشی دندان نیز می گویند) ما از اجزای فلزی استفاده می کنیم. مخصوصا براکت ها که از اجزای اصلی ارتودنسی ثابت هستند، فلزی اند. اما اگر به جای همین براکت های فلزی از براکت ها شفاف یا همرنگ دندان استفاده شود می گوییم ارتودنسی سرامیکی انجام شده.
در واقع در سیستم سرامیکی براکت ها از نوعی ماده سرامیکی دندانپزشکی ساخته شده اند و گاها برای هماهنگی بیشتر، سیم نیز به رنگ براکت در می آید. بنابراین چون همه اجزاء همرنگ دندان هستند، اصطلاحا به سیستم سرامیکی، ارتودنسی نامرئی نیز گفته می شود.
سیستم سرامیکی تنها یک برتری نسبت به ارتودنسی فلزی دارد
کارایی هر دو روش دقیقا یکی است و تنها مزیت ارتودنسی سرامیکی این است که در زمان درمان کمتر قابل توجه است. یعنی افراد متوجه نمی شوند شما تحت درمان ارتودنسی است. بجز این، سیستم ارتودنسی نامرئی سرامیکی برتری خاصی نسبت به روش معمولی ندارد. حتی باید این را در نظر بگیرید که دردسرهای این روش هم برای متخصص و هم برای شما بیشتر است چون احتمال شکسته شدن براکت های سرامیکی بالاست.
3. سیستم لینگوال
مفهوم ارتودنسی لینگوال به دهه 1970 برمی گردد، زمانی که دکتر کرون کورز (Dr. Craven Kurz) از ایالات متحده ایده جالبی درباره موقعیت نصب دستگاه های ارتودنسی را مطرح کرد. او به جای اینکه وسایل را به سطح جلویی دندان ها متصل کند، وسایل را برعکس در سطح پشتی دندان ها نصب کرد یعنی جایی که کسی به جز خود بیمار متوجه آن ها نمی شود. هدف این رویکرد نوآورانه رفع نگرانیهای زیبایی شناختی مرتبط با بریسهای سنتی بود زیرا بریس های سنتی فلزی واقعا شکل نامناسب و آزاردهنده ای دارند.
ارتودنسی نامرئی لینگوال از زمان شروع خود به طور قابل توجهی تکامل یافته است. امروزه متخصصین ارتودنسی که در انجام این تکنیک مهارت دارند افزایش یافته و حتی در ایران نیز به صورت محدود قابل انجام است. اما باید به این نکته توجه کرد که ارتودنسی نامرئی لینگوال به صورت آکادمیک در ایران آموزش داده نمی شود و بعد از گذراندن دوره های تخصصی غیر دانشگاهی انجام داده می شود.
مزایای ارتودنسی نامرئی چیست؟
خب تا اینجا 3 مدل اصلی از انواع ارتودنسی نامرئی را معرفی کردیم و اشاره شد که رایج ترین روش استفاده از الاینرهای شفاف است. در این بخش به طور کلی به بررسی مزایا و معایب این روش می پردازیم. اجازه دهید ابتدا با مزایای ارتودنسی نامرئی بپردازیم و در بخش بعدی نیز معایب را بررسی کنیم. مرتب کردن دندان ها با وسایل نامرئی:
- برای بسیاری از افراد مناسب است
- واقعا تا حد زیادی نامرئی و غیر قابل توجه است
- سرعت بهبود کیفیت آن زیاد است بنابراین ایراداتش رفته رفته برطرف می شود
- طیف وسیعی از مشکلات را برطرف می کند
- در ایران نیز انجام می شود
معایب ارتودنسی نامرئی چیست؟
با وجود مزایای زیادی که روش های نامرئی دارند اما چند عیب وایراد نیز دارند:
- هزینه درمان با آن ها بالا است
- نیاز به مراقبت بیشتری دارند (مخصوصا سیستم لینگوال و سرامیکی)
- تعداد دندانپزشکانی که سیستم لینگوال را انجام می دهند در ایران کم است
- احتمال شکسته شدن براکت های سرامیکی زیاد است
هزینه ارتودنسی نامرئی چقدر است؟
با توجه به اینکه تعداد روش های مرتب کردن دندان ها با وسایل نامرئی زیاد است، و هر روش نیز هزینه خاص خودش را دارد، در این بخش نمی توان درباره هزینه ها صحبت کرد. اما نگران نباشید ما مقاله ای در این خصوص داریم که جدیدترین هزینه های مرتب سازی دندان را در آن درج کرده ایم. برای اطلاعات بیشتر درباره تعرفه روش های نامرئی می توانید به این مقاله با عنوان “هزینه ارتودنسی دندان” مراجعه کنید.
مدت زمان ارتودنسی نامریی چقدر است؟
اگر همه چیز خوب پیش برود (یعنی ارتودنیست شما دکتر خوبی باشد و خودتان نیز همکاری کامل و جامعی در طول درمان با متخصص داشته باشید) می توانید به طور میانگین بعد از 1.5 سال دندان های خود را مرتب کنید. اما اگر یکی از این دو موردی که ذکر شد رعایت نشود طول درمان شما افزایش میابد.
مخصوصا اگر ارتودنسی سرامیکی داشته باشد زیرا احتمال شکسته شدن براکت های سرامیکی بیشتر از براکت های معمولی است و هر بار شکسته شدن براکت هم هزینه درمان را بیشتر می کند و هم مدت زمان آن را.
سایر نکات در خصوص این روش ارتودنسی
بنابراین به طور کلی ارتودنسی نامرئی به افرادی که دوست ندارند کسی متوجه درمانشان شود و از طرفی به دنبال روش درمانی مدرن تری هستند توصیه می شود. اما اگر بین این 3 روش در حال انتخاب هستید، باید از مشورت با یک متخصص ارتودنسی خوب نیز بهره مند شوید. در واقع این متخصص است که بعد از ویزیت تخصصی مشخص می کند بهترین طرح درمان برای شما چیست. بنابراین در گام اول سعی کنید متخصص خود را پیدا کنید.